Singer-songwriter David Crosby is overleden. Hij werd 81 jaar oud.
David van Cortlandt Crosby was in 1963 een van de oprichters van The Jet Set, samen met zangers-gitaristen Gene Clarck en de toen nog Jim McGuinn geheten Roger McGuinn, maar die groep ging The Byrds heten toen drummer Michael Clarke en bassist Chris Hillman erbij kwamen.
Crosby had toen al solo opgetreden in de folkclubs van Los Angeles en was lid geweest van de folkformatie Les Baxter’s Balladeers. Ook toen al had hij interesse in opera, jazz, klassieke en Indiase muziek. Zijn invloed is vooral te horen in de Byrds- koortjes en in door psychedelica beïnvloede songs als ‘Eight Miles High’.
Zijn wens om in The Byrds een steeds grotere rol te hebben en zijn conflictueuze karakter botsten met Roger McGuinn, de leider van de groep. Crosby werd ontslagen tijdens de opnamen van ‘The Notorious Byrd Brothers’, het vijfde Byrds-album.
Crosby had politieke uitspraken gedaan tijdens een optreden van The Byrds op het Monterey pop Festival die Roger McGuinn ergerden en bovendien tijdens dat festival meegespeeld met de Buffalo Springfield, de band waarin zowel Stephen Stills als Neil Young speelden en ruzieden.
Misschien verliet hij de groep ook wel zelf, dat is niet helemaal duidelijk:
hij zou boos zijn geweest dat de andere Byrds zijn song ’Triad’ niet wilden uitbrengen met zijn tekst over een driehoeksverhouding.
Crosby produceerde daarna Joni Mitchell’s solodebuut en richtte met de Amerikaan Stephen Stills en de Engelsman Graham Nash Crosby, Stills & Nash op.
Stills had inmiddels het ook al met ruzie uiteenvallende Buffalo Springfield verlaten en Nash wilde uit de Engelse popband The Hollies stappen, waarin hij zich hoe langer hoe meer bekneld voelde door de verplichting lichtvoetige hits te schrijven en op te nemen.
Die oprichting vond plaats nadat de drie bij toeval samen hadden gezongen op een feestje bij Joni Mitchell thuis: Crosby en Nash zongen ‘Suite: Judy Blue Eyes’, een destijds nieuw nummer van Stills, en de daar ook aanwezige Nash vroeg ze het een tweede keer te zingen en voegde er op dat moment zijn door hem ter plekke bedachte zangpartij aan toe.
Crosby, Stills & Nash maakte grote indruk met hun inmiddels klassieke, naamloze debuut, waarop Stills zowel qua composities als qua muzikale inbreng grote invloed had, maar Crosby songs als ‘Guinnevere’ en het tot een klassieker uitgegroeide ‘Long Time Gone’ bijdroeg, terwijl hij samen met Stills en Jefferson Airplane’s Paul Kantner het post-acopalyptische hippie-epos ‘Wooden Ships’ schreef.
Ook op ‘Déjà Vu’, het album dat de drie maakten met de inmiddels tot de groep toegetreden Canadese singer-songwriter Neil Young, stonden Crosby-klassiekers: het titelnummer en ‘Almost Cut my Hair’.
In het eerste is zijn voorliefde voor op een onafwendbaar logische manier meanderende melodieën hoorbaar, het tweede nam hij naar verluidt op in één take op met hemzelf, Stills en Young op gitaar, Nash op orgel en bassist Greg Reeves en drummer Dallas Taylor. Dat was enkele dagen na de dood van zijn toenmalige geliefde Christine Hinton in een verkeersongeluk.
Crosby’s heroïne- en cocaïnegebruik liep door haar dood al helemaal uit de hand, een verslaving die hem tot zijn gevangenisstraf in 1985 steeds meer zou beheersen.
In 1971 bracht Crosby ‘If I Could Only Remember My Name’ uit, zijn eerste soloalbum met bijdragen van al zijn vrienden van toen: Jerry Garcia, Paul Kantner, Neil Young, Graham Nash en anderen.
Destijds werd die plaat beschouwd als een door een overdaad aan drugs mislukt project, maar in de decennia daarna keerden de meningen. Het uitkomen van het album als dubbel-cd in bevestigde dat eens te meer.
Met Nash maakte hij een aantal goede albums, want de twee overleefden de vele ruzies binnen Crosby, Stills, Nash & Young. Wel maakte die na het uitkomen van ‘Déjà Vu’ tot supergroep uitgegroeide band nog de ‘Doom Tour’ in 1974, maar dat was meer om hun zakken te vullen dan vanwege de eenduidige artistieke aspiraties.
In de jaren erna leidde zijn verslaving ook tot ruzies met Nash en een tweede soloplaat werd in 1980 geweigerd door zijn label. Ook werd hij vaak gearresteerd voor het bezit van drugs en wapens waarvoor hij geen vergunning had.
Met Stills en Nash nam Crosby toch nog ‘CSN’ (1977) op. Dat was nog een album waarop hij een volwaardige rol speelde, maar op ‘Daylight Again’ (1982) is hij vanwege zijn verslaving nauwelijks te horen.
In 1985 begon hij aan een gevangenisstraf van een jaar en na zijn vrijlating bleek hij zijn verslaving te hebben overwonnen, ook door het dreigement van Stills en Nash dat ze nooit meer ook maar iets met hem zouden opnemen als hij niet stopte met gebruiken.
Crosby leek toen afgeschreven, ook vanwege zijn meer dan slechte soloalbums ‘Oh Yes I Can’(1989) en ‘Thousand Roads’ (1993).
In de jaren erna raakte hij ernstig gewond bij een motorongeluk, verloor hij zijn huis in Los Angeles na een aardbeving en in 1995 onderging hij een succesvolle levertransplantatie vanwege door zijn verslaving opgelopen hepatitis.
Het leek het roemloze einde van een grote naam uit het verleden, maar vanaf 1997 hervond Crosby zijn inspiratie, nadat James Raymond contact met hem had opgenomen.
Raymond is Crosby’s zoon uit een van zijn talloze affaires uit de jaren zestig en bleek een getalenteerd toetsenist en songschrijver.
Samen met gitarist Jeff Pevar en een wisselende ritmesectie brachten ze vanaf 1997 vier albums uit: ‘Live at Cuesta College’, het naamloze studiodebuut CPR.(1998) ’Live at the Wiltern’ (1999) en ‘Just Like Gravity’ (2001) onder de naam CPR. Die groep was ondanks enkele Raymond-composities het voertuig voor Crosby. De band combineerde op hun albums vaak succesvol elementen uit singer-songwriter, folk, rock en jazz.
De naam was niet alleen een slimme knipoog naar CS&N, maar ook een woordspeling, want het is de Amerikaanse term voor hartmassage.
Rond 1999 verzoende Crosby zich ook met Stills, Nash & Young en de vier gaan met enige regelmaat op tournee, maar ook C, S & N toerde opnieuw. Hun gevieren gemaakte ‘Looking Forward’ (1999) stelt overigens diep teleur: op een enkel goed nummer na zijn de composities geen schaduw van eerder werk.
Crosby kwam in dat jaar ook nog in het nieuws, nadat hij op voorspraak van zijn vrouw Jan sperma had afgestaan aan Melissa Etheridge en haar toenmalige partner Julie Cypher voor kinderen die zij wilden: Beckett en Bailey.
Ook worden vijf stents bij hem geplaatst, maar vanaf 2013 bracht hij opnieuw een hele serie soloalbums uit: ‘Croz’(2014) ‘Sky Trails’ (2017) en ‘For Free’(2021) in nauwe samenwerking met James Raymond en ‘Lighthouse’ (2016), ‘Here If You Listen’(2018) en ‘David Crosby and the Lighthouse Band: Live at Capitol Theatre’ (2022) samen met Michael League, Becca Steves en Michelle Willis.
Zijn muziek is dan nog steeds een mengeling van folk, jazz en rock, maar zijn composities hebben ondanks die zeer uiteenlopende invloeden paradoxaal genoeg vaak een volkomen logische grilligheid.
In zijn teksten overdenkt hij bedachtzaam én betrokken leven en liefde en ook daardoor zijn zijn songs even klassiek als tijdloos, al moet hij zijn ‘Croz’-tournee uitstellen, doordat opnieuw twee stents bij hem moeten worden geplaatst.
Hij werkt alsof de dood hem op de hielen zit, zegt hij zelf in deze jaren vaak in interviews.
Dat lijkt ondanks zijn onwaarschijnlijke medische geschiedenis dan juist niet zo te zijn, want Crosby bewijst erop niet alleen dat hij terug is van heel ver weggeweest, maar ook dat hij vol levenslust zit: vooral ‘Croz’, ‘Sky Trails’ en ‘For Free’ zijn exceptioneel goed, terwijl de met de Lighthouse Band iets te democratisch gemaakte andere twee ook zeer goede nummers bevatten.
Uit de verklaring van zijn vrouw Jan die aanvankelijk op https://variety.com/2023/music/news/david-crosby-dead-dies-byrds-crosby-stills-nash-1235495467/ stond, blijkt echter, dat Crosby al langere tijd ziek was en dat hij zich daarvan ook bewust is geweest, al maakte hij noch zijn omgeving daar ooit melding van. Dat verklaart zijn opmerkelijke werkdrift.
De daar inmiddels teruggetrokken tekst luid als volgt:
“It is with great sadness after a long illness, that our beloved David (Croz) Crosby has passed away.
He was lovingly surrounded by his wife and soulmate Jan and son Django. Although he is no longer here with us, his humanity and kind soul will continue to guide and inspire us. His legacy will continue to live on through his legendary music.
Peace, love, and harmony to all who knew David and those he touched. We will miss him dearly. At this time, we respectfully and kindly ask for privacy as we grieve and try to deal with our profound loss. Thank you for the love and prayers.”
In 2014 vervreemdde hij Neil Young van zich, door diens nieuwe liefde Darryl Hannah een ‘purely poisonous predator’ te noemen, nog steeds een prachtig staaltje alliteratie dat in vertaling geheel verloren gaat: ‘een puur giftig roofdier’. Hij bood daarvoor zonder voorbehoud zijn excuses aan, maar het kwaad bleek niet ongedaan te maken.
Niet veel later bleek hij ook een diepgaande ruzie met Nash te hebben, al is de reden daarvan nooit helemaal duidelijk geworden. Nash noemde hem wel een enorme egoïst doordat hij als archivaris van C, S, N & Y allerlei compilaties samenstelde en daarvoor geen dank ontving, maar de oorzaak lijkt toch elders te liggen: zo zou Nash er genoeg van hebben gekregen dat Crosby zich maar steeds negatief over hem uitliet.
Crosby was door zijn uitgesprokenheid dus geen gemakkelijk mens. Met stelling nemen had hij inderdaad geen enkele moeite, want vanaf de jaren zeventig hekelde hij ook het politieke establishment met grote regelmaat, zowel in interviews als in songs.
‘What Are Their Names’ van ‘If I Could Only Remember My Name’ is daarvan een goed voorbeeld, maar op ‘Lighthouse’(2016) staat bijvoorbeeld ‘Somebody Other Than You’ en op ‘David Crosby and the Lighthouse Band: Live at Capitol Theatre’, opgenomen in 2018, zei hij in de introductie van ‘Look In Their Eyes’: ‘The next song, when we started writing it, we were thinking about the people walking out of the places in the Middle East that were, had turned to hell on earth, that were trying to take their kids to somewhere where they could keep them alive, and we saw these people coming from South America, Central America, we think it’s about them to. For me, it’s about the Statue of Liberty and what she stands for.’
David Crosby was een gigant, zij het een grillige, van wie de invloed op de popmuziek niet kan worden overschat.
Eerdere berichten over David Crosby vind je in de categorieën Nieuws, Rootsmuziek op radio, tv en internet, Concerttips en De rode draad.
Een concertrecensie van David Crosby van zijn set tijdens het Once in a Blue Moon-festival in 2018 in het Amsterdamse Bos vind je uiteraard in de categorie Concertrecensies.
De recensie van ‘If I Could Only Remember My Name -50th Anniversary Expanded Edition’ vind je uiteraard in de categorie Recensies singer-songwriter en de recensie van ‘David Crosby and the Lighthouse Band: Live at Capitol Theatre’ in de categorie Recensies roots.
Ook de destijds door mij voor Haven magazine geschreven recensies van zijn album ‘For Free’ en ‘Crosby Stills Nash & Young Déjà Vu 50th Anniversary Deluxe Edition’ vind je daar.